Bu makalede programlama temelleri üzerine konuşulacak ve kodların nasıl çalıştığına dair bir giriş yapılacak. Programlama, bir dizi talimatın bilgisayar tarafından çalıştırılması sürecidir. Kodlar, bu talimatların bir araya getirilmesiyle oluşturulur ve belirli bir işlevi yerine getirmek için kullanılır.

Programlama, günümüz teknolojisinin temelini oluşturur ve birçok farklı sektörde kullanılır. Yazılım geliştirme, oyun tasarımı, veri analizi ve yapay zeka gibi alanlarda programlama becerileri büyük önem taşır. Bu nedenle, programlama temellerini anlamak ve kodları nasıl kullanacağınızı öğrenmek oldukça değerlidir.

Veri tipleri, kontrol yapıları, döngüler, diziler ve fonksiyonlar gibi temel programlama kavramlarını anlamak, kodlama becerilerinizi geliştirmenize yardımcı olur. Bu makalede, programlama temellerini anlatmaya başlayacak ve kodlama sürecinde nasıl ilerleyeceğinizi keşfetmenizi sağlayacak adımları ele alacağız.

Ayrıca,

• if-else ifadeleriyle belirli koşullara bağlı olarak farklı eylemleri gerçekleştirmeyi,
• switch-case yapısını birden çok koşulu değerlendirmek için kullanmayı,
• döngülerle belirli bir işlemi tekrarlamayı,
• dizileri kullanarak ilişkili verileri saklamayı,
• ve fonksiyonlarla kodunuzu daha modüler hale getirmeyi

öğreneceksiniz.

Programlama temelleri, yeni başlayanlar için önemlidir ve bu makalede size temel bilgileri sunarak kendi programlama yolculuğunuza başlamanıza yardımcı olmayı amaçlıyoruz. Programlamaya giriş yaparken size rehberlik edecek ve temel kavramları anlamanıza yardımcı olacak bu makaleyi okuduktan sonra, programlama dünyasında daha ileri adımlar atabilirsiniz.

Veri Tipleri

Veri tipleri, programlama dilinde kullanılan farklı veri türlerini temsil eder ve bir değişkenin hangi tür veri depoladığını belirtir. Bu veri tipleri, programlama dillerinde genellikle anahtar kelimelerle tanımlanır ve belirli bir bellek boyutuna ve işlem yapma yeteneğine sahiptir.

Programlama dilleri genellikle sayılar, metinler, mantıksal değerler ve karakterler gibi farklı veri tiplerine sahiptir. Sayılar, tamsayılar (integer) ve ondalık sayılar (float) gibi alt kategorilere ayrılabilir. Metinler, string olarak adlandırılır ve çift veya tek tırnak içinde tanımlanır. Mantıksal değerler ise true veya false olabilir ve genellikle koşullu ifadelerde kullanılır. Karakterler ise karakter dizilerini temsil eder ve tek tırnak içinde tanımlanır.

Bu veri tipleri, programlarınızı yürütmek için temel gereksinimleri sağlar ve verileri doğru şekilde işleyebilmenizi sağlar. Bu nedenle, programlamaya başlarken veri tiplerini ve nasıl tanımlandıklarını öğrenmek önemlidir.

Kontrol Yapıları

Kontrol Yapıları

Bir programlama dilinde yapılan işlemlerin kontrolünü sağlamak ve program akışını yönetmek için kontrol yapıları kullanılır. Bu yapılar arasında en yaygın olanları, koşullu ifadeler ve döngülerdir. Koşullu ifadeler, belirli bir koşula bağlı olarak farklı eylemlerin gerçekleştirilmesini sağlar. Örneğin, bir sayının pozitif veya negatif olduğunu kontrol etmek için if-else ifadelerinden yararlanabilirsiniz.

Ayrıca, döngüler, belirli bir işlemi tekrarlayan yapılar olarak kullanılır. Örneğin, belirli bir sayı aralığında yer alan tüm sayıları yazdırmak için for döngüsünü kullanabilirsiniz. while ve do-while döngüleri ise belirli bir koşul sağlandığı sürece belirli bir işlemi tekrarlar.

Bu kontrol yapıları, programların daha esnek ve işlevsel olmasını sağlar. Koşullu ifadeler ve döngüler sayesinde programlarınızı belirli senaryolara veya koşullara göre yönlendirebilir, verileri kontrol edebilir ve işlemleri tekrarlayabilirsiniz. Bu sayede programlarınız daha verimli, hızlı ve anlamlı hale gelir.

if-else İfadeleri

Belirli bir koşula bağlı olarak farklı eylemlerin gerçekleştirilmesini sağlayan if-else ifadeleri, programlamadaki temel kontrol yapılarından biridir. Bu yapı, bir koşulun doğru veya yanlış olduğunu değerlendirir ve buna bağlı olarak farklı kod bloklarının çalışmasını sağlar.

If-else ifadesi, başlangıçta bir koşul belirler. Eğer bu koşul doğru ise if bloğu çalışır. Eğer koşul yanlış ise else bloğu çalışır. Bu yapı sayesinde program, farklı senaryolara bağlı olarak farklı eylemler gerçekleştirebilir.

Örneğin, bir kullanıcının yaşıyla ilgili bir kontrol yapmak istediğimizi düşünelim. Eğer kullanıcının yaşı 18’den büyükse “ehliyet alabilir” mesajını görüntülemek istiyoruz. Eğer kullanıcının yaşı 18 veya daha küçükse “ehliyet alamaz” mesajını görüntülemek istiyoruz. Bu durumda if-else ifadesi kullanarak aşağıdaki gibi bir kod yazabiliriz:

if (yas > 18) {  document.write("Ehliyet alabilirsiniz!");} else {  document.write("Ehliyet alamazsınız!");}

Yukarıdaki kod, “yas” adında bir değişkenin değerini kontrol eder. Eğer “yas” değişkeni 18’den büyükse if bloğundaki mesaj görüntülenir, aksi halde else bloğundaki mesaj görüntülenir. Bu şekilde if-else ifadesi, belirli bir koşula bağlı olarak farklı eylemlerin gerçekleştirilmesini sağlar.

Switch-Case Yapısı

Birden çok koşulu değerlendirmek ve farklı eylemleri gerçekleştirmek için kullanılan switch-case yapısı, programlama dilinde sıkça kullanılan bir kontrol yapısıdır. Switch-case yapısı, belirli bir değişkenin farklı değerlerini kontrol ederek, her bir değer için farklı eylemler yapılmasını sağlar.

Basit bir if-else ifadesine kıyasla, switch-case yapısı daha sade ve okunabilir bir kod yazmayı sağlar. Özellikle, bir değişkenin birden fazla değere göre kontrol edilmesi gereken durumlarda tercih edilir.

Switch ifadesi, bir anahtar değerini kontrol eder ve bu değere göre farklı durumların kontrolünü sağlar. İhtimaller belirli bir durumda bir veya birden fazla case etiketleri ile karşılaştırılır. Eğer anahtar değeri herhangi bir case etiketine eşitse, o durumda yazılan eylem gerçekleştirilir.

Aşağıdaki örnekte switch-case yapısının nasıl çalıştığına dair bir örnek bulunmaktadır:

“`html

switch (değişken) {  case değer1:    // eylem1    break;  case değer2:    // eylem2    break;  case değer3:    // eylem3    break;  default:    // varsayılan eylem    break;}

“`

Switch ifadesinde kullanılan “break” kelimesi, her bir case durumunun sonunda yer alır ve programın akışını durdurur. Eğer “break” kullanılmazsa, switch-case yapısı bir sonraki case durumuna geçer ve eşleşen durum olana kadar kodu çalıştırmaya devam eder.

Switch-case yapısı, karmaşık durumları basit ve sade bir şekilde ele almayı sağlar. Birden çok koşulu değerlendirmek ve farklı eylemleri gerçekleştirmek için switch-case yapısını kullanabilirsiniz.

Loops-Döngüler

=Belirli bir işlemi tekrarlayan döngülerin (for, while, do-while) nasıl kullanıldığını ve nasıl yapılandırıldığını öğreneceksiniz.

Programlama sürecinde, belirli bir işlemi tekrarlamak ve programınızın daha verimli çalışmasını sağlamak için döngüler oldukça önemlidir. Döngüler, belirli bir koşula bağlı olarak bir bloğu birden çok kez çalıştırmamızı sağlar. Bu sayede, aynı kod bloğunu tekrar tekrar yazmak yerine, döngüleri kullanarak bu işlemi daha kolay bir şekilde gerçekleştirebiliriz.

For, while ve do-while olmak üzere programlamada en yaygın olarak kullanılan döngü yapıları bulunmaktadır. For döngüsü, belirli bir sayı aralığındaki işlemleri tekrarlamak için kullanılırken, while döngüsü belirli bir koşul sağlandığı sürece tekrar eder. Do-while döngüsü ise bloğunu en az bir kez çalıştırır ve ardından belirli bir koşulu kontrol ederek işlemlerin tekrar edilip edilmeyeceğini belirler.

Döngülerin kullanımı oldukça esnek olduğu için, programınızın gereksinimlerine göre uygun döngü yapılarını seçebilirsiniz. Örneğin, for döngüsü belirli bir aralıktaki işlemleri sıralı bir şekilde gerçekleştirmek için idealdir. Diğer yandan, while döngüsü belirli bir koşul sağlandığı sürece çalışır ve bu nedenle işlemleri daha esnek bir şekilde tekrar etmek için kullanılabilir.

Loops-Döngüler başlığı altında yer alan bu konuları öğrenerek, programlama dillerinde döngülerin nasıl kullanıldığını ve nasıl yapılandırıldığını kavrayabilirsiniz.

Diziler

=Diziler, birbiriyle ilişkili verilerin tek bir değişkende saklanması için kullanılan bir veri yapısıdır. Dizi oluşturmak için öncelikle dizi adını ve ardından köşeli parantezler içinde indis sayısını belirtiyoruz. Her bir veriye indis denir ve sıfırdan başlar.

Örneğin, bir öğrenci sınıfında bulunan öğrencilerin notlarını saklamak istiyoruz. Bunun için bir dizi oluşturabiliriz. Aşağıdaki örnekte bir sınıfın öğrencilerinin matematik notlarını içeren bir dizi oluşturulmuştur:

Öğrenci İsmi	Matematik Notu
Ahmet	85
Mehmet	90
Ayşe	95

Dizilere erişmek için indisleri kullanırız. Örneğin, yukarıdaki öğrenci notlarından Mehmet’in matematik notuna erişmek isterseniz, dizi adını ve ardından köşeli parantez içinde Mehmet’in indisini belirtirsiniz.

Örneğin: diziAdi[indis]

Her bir öğrenci için ayrı bir dizi oluşturarak, öğrencilere ait bilgileri kolayca takip edebilir ve manipüle edebiliriz. Diziler programlamada sıkça kullanılan bir yapıdır ve verilerin düzenli bir şekilde saklanmasını sağlar.

Fonksiyonlar

Fonksiyonlar

=Kodunuzu daha modüler hale getirerek tekrar kullanılabilirlik sağlayan fonksiyonlar, programlama dilinde önemli bir rol oynar. Fonksiyonlar, belirli bir görevi yerine getirmek için bir araya getirilmiş kod bloklarıdır. Bu nedenle, aynı kod parçacığını defalarca yazmak yerine, fonksiyonları kullanarak kodunuzu daha etkili bir şekilde yönetebilirsiniz. Kodunuzun daha temiz ve organizeli olmasını sağlarlar.

=Bir fonksiyonun nasıl tanımlandığını öğrenerek, kendi fonksiyonlarınızı oluşturabilirsiniz. Bir fonksiyon tanımlarken, fonksiyonun adını belirlemeniz ve fonksiyonun görevini açıklayan bir isim seçmeniz gerekir. Fonksiyonunun içinde yer alan kodları daha sonra çağırarak tekrar kullanabilirsiniz. Bu, kodunuzun daha modüler olmasını sağlar.

=Fonksiyonları çağırmak için fonksiyon adını kullanmanız ve parantez içine gerekli parametreleri eklemeniz gerekir. Parametreler, fonksiyonun içine akıtacağınız değerleri temsil eder. Fonksiyon, bu değerleri kullanarak belirli bir işlemi gerçekleştirir. Fonksiyon çağırıldığında, belirtilen görevi yerine getirir ve belirli bir sonuç üretir.

=Fonksiyonları kullanarak kodunuzu daha etkili bir şekilde yönetebilirsiniz. Örneğin, belirli bir hesaplama işlemini birçok kez yapmanız gerekiyorsa, aynı kodu tekrar tekrar yazmak yerine bir fonksiyon oluşturarak işlemi sadece bir kez tanımlayabilir ve her seferinde fonksiyonu çağırabilirsiniz. Bu sayede, kodunuzu daha hızlı ve hatasız bir şekilde yazabilirsiniz.

=Fonksiyonlar, programlama sürecinde büyük bir kolaylık sağlayan önemli bir kavramdır. Fonksiyonlar sayesinde kodunuzu daha temiz, daha modüler ve daha kullanışlı hale getirebilirsiniz. Kodunuzu fonksiyonlarla daha iyi yapılandırma ve kod tekrarını en aza indirme şansınız vardır. Fonksiyon kullanımını öğrenerek, programlama becerilerinizi daha da geliştirebilir ve daha etkili bir yazılım geliştirebilirsiniz.

Parametreler ve Dönüş Değerleri

Fonksiyonların kullanımının en önemli özelliklerinden biri, parametreler ve dönüş değerleridir. Bir fonksiyonun belirli bir işi yapabilmesi için gerekli verileri alması gerekir. İşte bu veriler, fonksiyona parametre olarak aktarılır. Parametreler, fonksiyonun içinde kullanılan değişkenlerdir ve fonksiyon çağrıldığında belirtilen değerlerle doldurulur.

Bir fonksiyonun başarıyla tamamlanmasından sonra, genellikle bir değer döndürmesi beklenir. Bu değer, fonksiyonun çağrıldığı yerde kullanılmak üzere dönüş değeri olarak adlandırılır. Dönüş değeri, fonksiyonun içinde hesaplanır veya işlenir ve fonksiyonun sonucunu temsil eder. Bu şekilde, fonksiyondan elde edilen sonuçları başka bir işlemde kullanabilirsiniz.

Parametreler ve dönüş değerleri, fonksiyonların birbirleriyle iletişim kurmasını sağlar ve kodun modüler olmasına yardımcı olur. Örneğin, belirli bir hesaplama işlemi için bir fonksiyon oluşturabilir ve bu fonksiyona gerekli parametreleri geçerek hesaplama yapabilirsiniz. Fonksiyon sonucunda elde edilen değeri, başka bir hesaplama veya işlem için kullanabilirsiniz.

Bunun yanı sıra, bazı fonksiyonlar dönüş değeri olmayabilir. Bu tür fonksiyonlar genellikle belirli bir işlemi gerçekleştirmek için kullanılır ve sonucun değil, etkinliklerin önemli olduğu durumlarda tercih edilir. Örneğin, bir fonksiyon bir metni ekrana yazdırabilir veya başka bir işlemi gerçekleştirebilir ancak dönüş değeri olmayabilir.

Örnek Uygulamalar

Bu bölümde, farklı senaryolarda fonksiyonların nasıl kullanıldığını ve nasıl tasarlandığını inceleyeceksiniz. Fonksiyonlar, programınızı daha modüler hale getirmenize ve tekrar kullanılabilirlik sağlamanıza yardımcı olur. Örnek uygulamalar, bu konseptleri anlamanıza ve uygulamanıza yardımcı olmak için burada sunulmaktadır.

• Birinci örnek uygulama: Basit bir hesap makinesi fonksiyonu tasarlamak. Bu fonksiyon, kullanıcının verdiği iki sayıyı toplayacak ve sonucu döndürecektir.
• İkinci örnek uygulama: Bir dizi içerisinde en büyük sayıyı bulan bir fonksiyon tasarlamak. Bu fonksiyon, bir dizi parametresi alacak ve en büyük sayıyı bulmak için döngüler kullanacaktır.
• Üçüncü örnek uygulama: Bir metin içerisinde belirli bir kelimenin kaç kez geçtiğini sayan bir fonksiyon tasarlamak. Bu fonksiyon, bir metin ve aranan kelime parametrelerini alacak ve kelimenin metin içinde kaç kez geçtiğini hesaplayacaktır.

Örnek uygulamalar, farklı problemleri çözmek için fonksiyon tasarlama yaklaşımını anlamanızı sağlar. Bu sayede, programlama dilindeki kontrol yapıları ve veri tipleri ile birleştirerek daha karmaşık projelerde kullanabileceğiniz kodları tasarlayabilirsiniz.