Bu yazıda, Python programlama dilinde kullanılan basit kod örneklerine yer verilecektir. Pyton, yüksek seviyeli bir dil olup, okunması ve yazması da kolaydır. Ayrıca, işlemci yükünün az olması nedeniyle çok hızlı çalışır. Bu yazıda, Python dilinde veri tipleri, değişkenler, koşullu ifadeler, for döngüsü, range fonksiyonu, liste işlemleri, while döngüsü, fonksiyonlar, değişken sayıda argümanlar ve modüller üzerinde durulacaktır.

Python kodları, başka bir yazılım dili kadar uzun olmadığı gibi, çoğu zaman bağımsız modülleri kullanarak daha kısa hale getirilebilmektedir. Bu sayede kısa ve anlaşılır kodlar oluşturulabilir. Ayrıca Python kullanarak, birçok işlem yazılabilir. Örneğin, adından da anlaşılacağı üzere boyut olarak küçük olan bir .csv dosyasını okuyup, tarih ve saat bilgilerine göre sıralayabilir, filtreleyebilir, farklı bir formata dönüştürebilirsiniz.

Bu yazıda yer verilecek örnekler, Python dilindeki temel yapıları anlayabilmek, kodlama yeteneğinizi artırmak ve pratik yapabilmek için uygun olacaktır. Temel Python kullanımı hakkında bir fikir edinmek için bu yazıda yer alan örnekler, sizler için yararlı bir kaynak olacaktır.

Veri Türleri ve Değişkenler

Python programlama dilinde, değişkenler ve veri tipleri çok önemlidir. Veri tipleri, bir değerin veri türünün ne olduğunu belirtmeye yarayan yapıdır. Python’da kullanılan en önemli veri tipleri şunlardır: sayılar (integer, float), stringler (metinler), listeler, tuple’lar, dictionary’ler, küme (set) gibi veri tipleridir.

Değişkenler ise programın işleyişi içerisinde değişebilen, bir değere atanabilen adlandırılmış değerlerdir. Python’da değişken oluşturmak için bir isim (atama yapılabilecek bir anahtar kelime) ve bu değişken için bir değer gereklidir. Değişkenler, veri tiplerine göre farklı şekillerde tanımlanabilir. Örneğin, sayısal bir değişkeni ‘my_number’ olarak adlandırarak tanımlayabilirsiniz.

Bu şekilde tanımlı değişkenlere, program içerisinde ihtiyaç duyduğumuzda, bellekte yer alacak şekilde atama yaparak değerlerini kullanabiliriz. Ayrıca, Python’da değişkenlerin yanı sıra sabitler de oluşturulabilir. Ancak, Python’da sabit kavramı yoktur. Yani, sabitler de bir değişkendir ancak üzerine atama yapılamayan değişkenler olarak tanımlanabilir.

• Integer veri tipi, tam sayılar için kullanılır.
• Float veri tipi, ondalıklı sayılar için kullanılır.
• String veri tipi, metinler için kullanılır.
• Liste veri tipi, bir veri kümesini içinde barındıran değiştirilebilir bir yapıdır.
• Dictionary veri tipi, anahtar ve değer çiftleri ile tanımlanan değiştirilebilir bir veri yapısıdır.
• Tuple veri tipi, liste yapısına benzer fakat değiştirilemezdir.
• Küme (Set) veri tipi, benzersiz elemanların bir arada bulunduğu ve matematiksel işlemlerin yapılabildiği bir veri yapısıdır.

Koşullu İfadeler

Python’da koşullu ifadeler, programların belirli koşullar altında işlem yapmasını sağlar. If-else ve elif kullanılırak koşullu ifadeler oluşturulabilir. If kelimesinin takip ettiği koşul sağlanırsa program ifade bloğunu çalıştırır. Eğer koşul sağlanmazsa else bloğu çalıştırılır. Eğer bir koşullu ifade bloğunda birden fazla seçenek bulunuyorsa, elif kullanarak bu seçenekleri kodlarımıza ekleyebiliriz.

Bir örnek vermek gerekirse;

Yukarıdaki örnekte, x değişkeni y değişkeninden küçüktür, bu nedenle else bloğu çalıştırılır ve çıktı “x y’den küçüktür” olur.

Python’da koşullu ifadelerin kullanımı oldukça önemlidir ve yazdığımız programların doğru çalışmasını sağlamak için iyi bir şekilde anlamalıyız.

For Döngüsü

For döngüsü, belirli bir koşulda tekrarlanan işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlayan yapılardan biridir. Örneğin, bir liste içerisindeki her bir öğe üzerinde işlem yapmak istediğimizi düşünelim. Bunun için, for döngüsü kullanabiliriz.

For döngüsü, bir iterable veri türü üzerinde gezinmek için kullanılır. Bu veri türüne örnek olarak bir liste, tuple veya dictionary gösterilebilir. For döngüsü, her bir öğe için belirtilen işlemleri tekrarlayarak işlem yapar. Döngü sona erene kadar belirtilen işlemler yapılır ve döngü sonlanır.

For döngüsünün kullanım şekli aşağıdaki gibidir:

• for x in iterable:
•         yapılacak işlem

Burada iterable bir veri türüdür ve x, veri türü içerisindeki her bir öğeyi temsil eder. Her bir öğe için yapılacak işlem için girintili bir şekilde komutlar yazılmalıdır.

Örneğin, 1’den 10’a kadar olan sayıları ekrana yazdırmak istediğimizi varsayalım:

Bu programda, range fonksiyonu kullanılarak 1’den 10’a kadar olan sayılar bir liste halinde oluşturulur ve her bir sayı için print komutuyla yazdırılır. Bu örnekte, for döngüsü kullanarak basit bir işlem gerçekleştirdik.

Range

Python’da, sıralı sayı dizileri oluşturmak için kullanılan range() fonksiyonunun kullanımı oldukça yaygındır. range() fonksiyonu, belirli bir aralıktaki sayıları tek tek üretmektedir. Genellikle for döngüsüyle birlikte kullanılarak, belli bir aralıktaki değerlerin teker teker gezilmesinde ve işlem yapılmasında sıklıkla kullanılır.

range() fonksiyonu, üç farklı parametre alabilen bir fonksiyondur. range() fonksiyonunda verilebilen parametreler: başlangıç, bitiş ve adım sayısıdır. Başlangıç ve adım sayısı isteğe göre verilebilir ancak bitiş parametresi belirtilmelidir.

Örneğin, “range(1,11)” komutu verildiğinde, fonksiyon 1’den 10’a kadar olan sayıları üretecektir. Aralıkta 11 sayısı verilmemiştir, ancak bu aralık dahil edilmemiştir. Başlangıç ve adım sayısı parametreleri verilmediyse, fonksiyon sırasıyla 0’dan başlayacak ve 1 adımlık artışlarla bitiş değerine kadar sayıları oluşturacaktır.

Tüm örneklerde olduğu gibi, for döngüsü de kullanılarak, range() fonksiyonu ile üretilen sayılarımızı tek tek işleyebiliriz.

• for i in range(10):
         print(i)
• for i in range(1,11):
         print(i)
• for i in range(1,11,2):
         print(i)

range() fonksiyonu, özellikle for döngüsü içinde kullanılarak, bir dizi işlem yapıldığında oldukça pratik bir kullanım sunmaktadır. Bu sayede, kod yazarken hem işlemlerin sayısını hem de kodun okunabilirliğini arttırmış oluruz.

Liste İşlemleri

Python’da, listeler değiştirilebilir veri türüdür ve birçok öğe içerebilir. For döngüsü kullanarak, liste üzerinde gezinme ve her öğe için bir dizi işlem yapabilirsiniz.

Ayrıca, Python liste işlemleri için çeşitli fonksiyonlar sağlar. Bunlardan biri, bir listenin uzunluğunu bulan len() fonksiyonudur. Ayrıca, listenin herhangi bir noktasındaki bir değeri almak için indeksleme kullanabilirsiniz. Python’da, listeler sıfır tabanlıdır, yani ilk öğe liste[0] olarak adlandırılır.

Listeler üzerinde yapılabilecek diğer işlemler arasında, listeye bir öğe ekleme veya bir öğe çıkarma yer alabilir. Listeye bir öğe eklemek için, append() fonksiyonu kullanılabilir. Bir öğe çıkarmak için ise remove() veya pop() fonksiyonları tercih edilebilir.

• Liste uzunluğunu bulmak için: len(liste)
• Belirli bir öğeyi almak için: liste[indeks]
• Liste sonuna öğe eklemek için: liste.append(öğe)
• Liste içinden bir öğe çıkarmak için: liste.remove(öğe) veya liste.pop()

Bu fonksiyonların ve for döngüsünün kullanımıyla, listelerle yapabileceğiniz işlemler oldukça geniştir ve listenizi manipüle etmek için birçok seçeneğiniz vardır.

While Döngüsü

Python’da while döngüsü, belirli bir koşul sağlandığı sürece kodları tekrar tekrar çalıştıran bir döngüdür. While döngüsü şu şekilde kullanılır:

• While koşulu: Kodlar burada yazılır ve koşul sağlandığı sürece çalışır.
• Break: Koşul sağlanması durumunda döngü kırılabilir
• Continue: Koşul sağlansa bile, döngünün tekrar başlaması için kullanılır.

While döngüsü kullanarak bir sayının faktöriyelini hesaplayabiliriz. Aşağıdaki kodda kullanıcının girdiği sayının faktöriyeli hesaplanmaktadır:

num = int(input("Bir sayı giriniz: "))factorial = 1i = 1while i <= num:    factorial *= i    i += 1print("{} sayısının faktöriyeli: {}".format(num, factorial))    

Bir başka örnek olarak, kullanıcının girdiği sayıların toplamını bulabilirsiniz:

total = 0num = int(input("Sayı giriniz (çıkmak için -1): "))while num != -1:    total += num    num = int(input("Sayı giriniz (çıkmak için -1): "))print("Girilen sayıların toplamı: {}".format(total))    

Fonksiyonlar

Fonksiyonlar, Python'da oldukça önemli bir kavramdır. Fonksiyonlar tekrarlanan işlemleri yaparken kodunuzu daha temiz ve daha okunaklı hale getirir. Bir fonksiyon, bir ad, argümanlar ve işlevi olan bir bloktur. Python'da fonksiyon tanımlamanın anahtar kelimesi def kullanılır. Bir fonksiyon tanımlamak için, fonksiyonun adını ve argümanlarını parantez içinde belirtin. Argümanlar isteğe bağlıdır ve birden fazla argüman alabilir. Fonksiyonun gövdesi, dört boşlukluk bir tabolama halindedir.

Fonksiyonları kullanmak için, fonksiyon adını belirtin ve argümanları (varsa) parantez içinde belirtin. Örneğin:

 def selamla(isim):    print("Merhaba,", isim)selamla("Ali") # Fonksiyonu çağırdık ve "Merhaba, Ali" yazdırılacak. 

Yukarıdaki örnek, "selamla" adında bir fonksiyon tanımlar. Fonksiyon, "isim" adlı bir argüman alır ve print fonksiyonunu çağırır. Daha sonra, "selamla" fonksiyonu "Ali" argümanıyla çağrılır ve "Merhaba, Ali" yazdırılır.

Fonksiyonları tanımlamak için def anahtar kelimesini kullanarak, fonksiyonları kullanırken doğrudan adlarını çağırarak kodunuzu daha temiz ve daha anlaşılır hale getirebilirsiniz.

Değişken Sayıda Argümanlar

Python'da fonksiyonlar, belirli bir işlemi gerçekleştirmek için kullanılan bloklar halinde yazılırlar. Fonksiyonlarda argümanlar, işlem yapmak istediğimiz değerleri aktarmak için kullanılır. Ancak bazen işlem yapmak istediğimiz değerlerin sayısı değişken olabilir. İşte tam bu noktada 'args' adı verilen ve değişken sayıda argüman alan fonksiyonlar kullanılır. Bu özellik sayesinde fonksiyon içinde verilen argüman sayısı değişebilir.

Değişken sayıda argümanlar özelliğinin kullanımı oldukça basittir. Fonksiyon tanımında argüman olarak '*' işareti kullanarak değişken sayıda argümanların kullanılacağı belirtilir. Bu özellik özellikle, fonksiyon içinde birden fazla argüman kullanıldığı zaman oldukça yararlıdır.

• Örnek 1:

• def toplam(*args):

•     sonuc = 0

•     for arg in args:

•         sonuc += arg

•     return sonuc

• print(toplam(5, 10, 15)) # 30

Bu örnekte, toplam fonksiyonu içinde '*' işareti kullanarak değişken sayıda argüman kabul edebilir hale getirilmiş. Fonksiyon içindeki for döngüsü ile verilen tüm argümanların toplanması sağlanmış ve sonuç döndürülmüştür.

Değişken sayıda argümanlar özelliği, Python'da sık kullanılan ve çok yararlı olan bir özelliktir. İhtiyacınız olduğunda, fonksiyonlar içinde bu özelliği kullanarak kodlarınızı daha da işlevsel ve esnek hale getirebilirsiniz.

Modüller

Python programlama dilinde, benzer işlevlere sahip fonksiyonlar veya sınıflar gibi özellikleri bir araya getirmek için modüller kullanılır. Bir modül, birden fazla Python dosyasında bulunan ve eşleştirilmiş kod satırlarını bir araya getirerek tek bir yerden çağrılabilen bir kütüphane olarak düşünülebilir.

Python, birçok popüler Python modülünü içeren birçok kütüphaneye sahiptir. Ayrıca, kendi ihtiyaçlarınıza göre özelleştirilmiş modüller de oluşturabilir ve bu modülleri farklı projelerde yeniden kullanabilirsiniz. Genellikle, birden fazla Python dosyasında kullanılan fonksiyonları veya sınıfları bir araya getirmek için modüller kullanılır.

Bununla birlikte, modüller oluşturmak zaman alıcı ve karmaşık olabilir. Bu nedenle, üçüncü taraf Python modüllerini kullanarak programlama sürecini hızlandırabilir ve projenizi etkili bir şekilde yönetebilirsiniz.

Import İşlemleri

Python'da modüller birçok farklı fonksiyonu ve kütüphaneyi bir araya getiren yapılar oluşturur. Bu modülleri kullanmak için Python'un özel 'import' anahtar kelimesini kullanmanız gerekmektedir. Import ile birlikte modülün adı yazılarak, modülün içindeki fonksiyonlara erişim sağlanabilir.

Örneğin, zaman işlemlerinde sıkça kullanılan 'time' modülünü kullanmak istiyorsanız:

import time

Eğer sadece 'sleep' fonksiyonunu kullanmak istiyorsanız, modül adı ile birlikte fonksiyonun ismi de yazılabilir:

from time import sleep

Modül ismi uzun veya kullanması zor olabilirse, kısaltılmış olarak da kullanılabilir. Bu için modül adı, 'as' anahtar kelimesi ile birlikte başka bir isim verilebilir:

import time as t

Import işlemleri, Python programlama dilinde fonksiyonları bir arada kullanmak adına oldukça önemlidir. Import kullanımı sayesinde, ihtiyaç duyduğumuz fonksiyonları kolaylıkla kullanabiliriz.

Kendi Modüllerimizi Oluşturma

Kendi modüllerimizi oluşturmak, Python programlama dilinde oldukça yaygın bir uygulamadır. Bu işlem, kendi özel ihtiyaçlarımıza yönelik olarak hazırlanmış fonksiyonların birden fazla modül içinde kullanılabilmesini sağlamaktadır. Kendi modüllerimizi oluşturmak için şu adımlar takip edilebilir:

• İlk önce kullanılacak kütüphaneleri içeren bir Python dosyası oluşturulmalıdır.
• Kütüphaneler dosyası içerisinde kullanılacak olan fonksiyonlar ve yapılar tanımlanarak, bunların birden fazla modülden çağrılacak şekilde entegre edilmeleri yapılmalıdır.
• Bu kütüphaneler dosyasının uzantısı .py olmalıdır, bu sayede Python yorumlayıcısı bu dosyayı bir modül olarak tanıyacaktır.
• Kütüphaneler dosyası hazır olduğunda, bu dosyanın kullanılabileceği Python programı yazılabilir.
• Python programında, kullanacağımız modülü import edip, içerisinde bulunan fonksiyonları kullanabiliriz.

Kendi modüllerimizi oluştururken, modül ismini seçerken dikkatli olmak gerekmektedir. Modül ismi, farklı modüller ve kütüphaneler içinde birden fazla kez kullanılabilir. Bu nedenle, modül ismi seçerken benzersiz bir isim kullanmak uygun olacaktır. Modül ismi belirlendikten sonra, bu isimle beraber bir .py dosyası da oluşturulabilir. Bu dosya içerisinde, modülün içinde bulunmasını istediğimiz fonksiyonlar, sınıflar veya değişkenler tanımlanabilir. Bu şekilde, kendi ihtiyaçlarımıza uygun bir modül oluşturup, bunu farklı projelerde kullanabiliriz.