Python, çok işlevsel bir programlama dilidir ve koşullu ifadeler için de kullanılır. Bu makalede Python’da if elif else yapısı kullanarak koşullu ifadelerin nasıl kontrol edileceğine dair bilgiler verilecektir.
Python’da if elif else yapısı, tek bir kod bloğundan birden fazla iş yaptığı zaman kullanılır. if anahtar kelimesi, koşulun doğru ya da yanlış olduğunu kontrol eder. Doğruysa if bloğu çalıştırılır, yanlışsa else bloğu çalıştırılır.
elif anahtar kelimesi ise, ilk koşul yanlışsa ve bir sonraki koşula bakmak gerekiyorsa kullanılır. elif bloğu, bir veya daha fazla elif ifadesi ile birlikte kullanılabilir. Bu ifadeler, koşulların kontrolü için alternatif şartlar sağlar.
Çoklu elif yapısı, tek bir ifadenin yerine bir dizi elif ifadesi kullanarak koşulları kontrol etmek için bir örnektir. Nested if yapısı ise, iç içe if blokları kullanarak koşulları kontrol etmek için kullanılır.
else anahtar kelimesi ise, hiçbir önceki koşulun doğru olmadığı durumlarda son seçenek olarak kullanılır. if elif else bloğu kullanarak koşullu ifadelerin nasıl yazılacağına dair bir örnek ise, şu şekilde olabilir:
| Koşul | If Bloğu | elif Bloğu | else Bloğu |
|---|---|---|---|
| koşul1 | if bloğu | ||
| koşul2 | elif bloğu | ||
| koşul3 | else bloğu |
Python’da if elif else bloklarının kullanımına dair örnek uygulamalar ve açıklamaları da verilecektir. Bu sayede programlama dünyasındaki seçimleriniz daha kolay hale gelecektir.
if Anahtar Kelimesi
Python’da koşullu ifadeleri kontrol etmek için if anahtar kelimesi kullanılır. Bir ifade doğru olarak değerlendirilirse, kod bloğu içinde sadece bu ifadeye ait olan satırlar okunur. İfadenin yanıtı yanlışsa bu durumda yazılı kod bloğundaki satırlar yoksayılır ve program göz ardı eder.
Python’da if anahtar kelimesi kullanımına örnek vermek gerekirse, kullanıcı tarafından girilen sayıyı kontrol etmek istediğinizi varsayalım. Aşağıdaki kod bloğunu kullanarak, girilen sayının pozitif veya negatif olduğunu kontrol edebilirsiniz:
| Kod | Açıklama |
|---|---|
| x = int(input(“Bir sayı girin: “)) | sayı girinti olarak alınır |
| if x > 0: | Girilen sayı pozitifse aşağıdaki satırlar okunur |
| print(“Girilen sayı pozitif”) | Pozitif sayıya ait çıktı yazdırılır |
| if x == 0: | Girilen sayı sıfırsa aşağıdaki satırlar okunur |
| print(“Girilen sayı sıfır”) | Sıfıra ait çıktı yazdırılır |
| if x < 0: | Girilen sayı negatifse aşağıdaki satırlar okunur |
| print(“Girilen sayı negatif”) | Negatif sayıya ait çıktı yazdırılır |
Yukarıdaki örnekte, kullanıcının girdiği sayı pozitif, sıfır veya negatif olup olmadığı kontrol edilir. if anahtar kelimesi, kodda farklı senaryolar için kontrol yapmak için kullanılır.
elif Anahtar Kelimesi
‘elif’ anahtar kelimesi, ‘if’ anahtar kelimesinden sonra kullanılan bir koşullu ifade yapısını başlatır. ‘elif’, İngilizce’de “else if” anlamına gelir ve bir koşulun geçersiz olduğu takdirde başka bir koşulun kontrol edilmesini sağlar. Yani, ilk ‘if’ ifadesi doğruysa, diğer ‘elif’ ifadeleri kontrol edilmez. Ancak, ilk ‘if’ ifadesi yanlış ise, bir sonraki ‘elif’ ifadesi kontrol edilir ve doğru ise, içindeki kod bloğu çalıştırılır. Eğer hiçbir ‘if’ veya ‘elif’ ifadesi doğru değilse, ‘else’ ifadesi çalıştırılır.
İşte bir örnek:
num = 9if num > 10: print("Num büyüktür.")elif num < 10: print("Num küçüktür.")else: print("Num 10'a eşittir.")| Kodu Çalıştırın | Çıktı |
|---|---|
| num = 9 | |
| if num > 10: | |
| print("Num büyüktür.") | |
| elif num < 10: | |
| print("Num küçüktür.") | Num küçüktür. |
| else: | |
| print("Num 10'a eşittir.") |
Bu örnekte, num değişkeninin değeri 9'dur. İlk 'if' ifadesi yanlıştır, çünkü num 10'dan büyük değildir. Ardından, 'elif' ifadesi num değerinin 10'dan küçük olduğunu kontrol eder ve doğrudur. Sonuç olarak, kod bloğu "Num küçüktür." yazısını çıktı olarak verir. Bu örnekte bir 'else' ifadesi kullanılmamıştır, ancak gerektiğinde kullanılabilir.
Çoklu elif Yapısı
Python'da if elif else yapıları, koşullu ifadeleri kontrol etmek için sıklıkla kullanılır. Tek bir koşulla yapılan kontrollerde if kelimesi kullanılır, ancak birden fazla koşulun kontrol edilmesi gerekiyorsa elif kelimesi kullanılabilir. Peki ya bir koşuldan daha fazlasını kontrol etmek gerekiyorsa? Bu durumda, çoklu elif yapısı kullanılabilir.
Çoklu elif yapısı, tek bir ifade yerine birden fazla elif ifadesinin kullanılmasıyla gerçekleştirilir. Bu sayede, farklı koşulların kontrol edilmesi kolaylaşır ve kod daha okunaklı hale gelir. Aşağıdaki örneğe bakarak daha iyi anlayabilirsiniz:
| Koşul | İşlem |
|---|---|
| x > 10 | print("x, 10'dan büyük") |
| x > 5 | print("x, 5'ten büyük") |
| x > 0 | print("x, 0'dan büyük") |
| Diğer durumlar | print("x, negatif") |
Bu örnekte, x'in hangi koşulu sağladığına bağlı olarak farklı bir işlem yapılmaktadır. Öncelikle, x'in 10'dan büyük olup olmadığı kontrol edilir. Eğer bu koşul sağlanıyorsa, "x, 10'dan büyük" yazdırılır. Eğer sağlanmıyorsa, sıradaki elif ifadesine geçilir ve x'in 5'ten büyük olup olmadığı kontrol edilir. Bu şekilde devam edilerek, tüm koşulların kontrol edilmesi sağlanır.
Bu örneği incelediğinizde, çoklu elif yapısının ne kadar kullanışlı olduğunu fark edebilirsiniz. Uygulamalarınızda da benzer bir şekilde kullanarak, kodunuzun daha düzenli ve okunaklı olmasını sağlayabilirsiniz.
Nested if Yapısı
Python programlama dilinde koşullu ifadeler olan if elif else yapısıyla çok farklı koşullar kontrol edilebilir. Bu kontrol işlemleri iç içe if bloklarıyla yapılabilir. Nested if yapısı olarak adlandırılan bu yapı, bir if ifadesinden sonra başka bir if ifadesi eklenerek yazılır. Bu sayede program, bir koşulu kontrol ederken, aynı zamanda başka bir koşulu da kontrol edebilir.
Örneğin, bir programın belli bir koşulda çalışması gerektiğinde bu koşulun da başka bir koşula bağlı olması gerekiyorsa, iç içe if ifadeleri kullanılabilir. Böylece, programın daha fazla koşul kontrolünü yapması sağlanmış olur. Inner if bloc içindeki koşullarda birden fazla elif ifadesi kullanılabilir. Bu da, programın daha kontrollü bir şekilde akışını sağlamakta etkilidir.
Aşağıdaki örnek kod, iki iç içe if bloğu kullanarak programın birçok koşulda çalışmasını sağlar:
if koşul1: if koşul2: işlem1 elif koşul3: işlem2 else: işlem3else: işlem4
else Anahtar Kelimesi
Python programlama dilinde koşullu ifadeler kontrol etmek için kullanılan anahtar kelimelerden biri de "else" anahtar kelimesidir. Else anahtar kelimesi, "if" veya "elif" ifadelerinin hiçbirinin doğru olmadığı durumlarda çalıştırılan bloktur.Kullanımı oldukça basittir, if veya elif bloklarının sonuna eklenerek kullanılır. Eğer if veya elif ifadelerinden hiçbiri doğru değilse, else bloğu çalışır ve bu blokta belirtilen işlemler gerçekleştirilir. Örneğin, bir sayının çift mi, tek mi olduğunu kontrol eden bir program yazalım. İlk olarak, kullanıcının sayı girmesini isteyelim ve bu değeri alalım. Ardından, if else bloğunu kullanarak sayının çift mi, yoksa tek mi olduğunu kontrol edelim.
| Python Kodu | Açıklama |
|---|---|
| sayi = int(input("Bir sayı girin: ")) | Kullanıcıdan sayı girişi yapılması isteniyor. |
| if sayi % 2 == 0: | Sayının çift olup olmadığı kontrol ediliyor. |
|
print("Girilen sayı çift.") |
Sayı çift ise ekrana "Girilen sayı çift" yazdırılıyor. |
| else: | Sayı çift değilse çalışacak blok başlıyor. |
|
print("Girilen sayı tek.") |
Sayı tek ise ekrana "Girilen sayı tek" yazdırılıyor. |
Yukarıdaki örnekte, kullanıcıdan girilen sayı kontrol ediliyor ve eğer sayı çift ise "Girilen sayı çift." yazdırılıyor. Eğer sayı çift değilse, yani else bloğu çalışıyorsa "Girilen sayı tek." yazdırılıyor.Kısacası, else anahtar kelimesi, if veya elif bloklarından hiçbirinin doğru olmadığı durumlarda kullanılan bir bloktur ve kontrol edilecek koşulların alternatiflerini sunar.
if elif else Bloğunun Kullanımı
Python'da if elif else bloğu, birden çok koşulun kontrol edilmesi için kullanılır. Bu yapı, if bloğuna ek olarak bir veya daha fazla elif bloku ve en sonunda da bir else bloğunu içerir. Yani, eğer if bloğunun koşulu doğru değilse, elif bloğunun koşulu kontrol edilir, bu da yanlışsa bir sonraki elif bloğuna geçilir ve böylece devam eder. En sonunda, hiçbir koşul if bloğu veya elif bloklarında doğru değilse, else bloğundaki kod bloğu çalıştırılır.
Örneğin:
x = 10 if x > 15: print("x 15'den büyüktür") elif x < 5: print("x 5'ten küçüktür") else: print("x, 5 ile 15 arasındadır")
Bu örnekte, x değişkeninin değeri 10'dur. İlk olarak, if bloğunun koşulu kontrol edilir ve x, 15'ten büyük olmadığından if bloğundaki kod bloğu atlanır. Daha sonra, elif bloğunun koşulu kontrol edilir ve x, 5'ten küçük olmadığından elif bloğundaki kod bloğu da atlanır. Son olarak, else bloğu çalışır ve "x, 5 ile 15 arasındadır" yazdırılır.
Bu şekilde if elif else bloğu kullanarak birden fazla koşulu kontrol edebilirsiniz.
Uygulama Örnekleri
Python'da if, elif ve else anahtar kelimeleri ile koşullu ifadeler kullanarak programlamada bazı durumlarda karar yapısına ihtiyaç duyabiliriz. Bu yapının kullanımı oldukça kolaydır ve programlama dillerinin temel yapı taşlarından biridir. Burada if, elif ve else anahtar kelimeleri ile koşul kontrolü yaparız. Python'da if elif else yapısının nasıl kullanıldığına dair çeşitli örnekler bulunmaktadır.
Bu yapı ile hazırlanabilecek örnek uygulamalar mevcuttur. Örneğin, bir kullanıcının verdiği sayıların pozitif, negatif ya da nötr olduğunu belirleyebiliriz. Yani, kullanıcının girdiği sayı negatifse "Sayı negatif" yazdırabiliriz. Eğer sayı 0 ise "Sayı sıfır" yazdırabiliriz. Eğer sayı pozitifse "Sayı pozitif" yazdırabiliriz. Bu örnekte kullanılan koşullar, if elif else yapısının temel mantığını anlamak için oldukça basittir.
- Birinci örnek:
- İkinci örnek:
| Sayı | Çıktı |
|---|---|
| -5 | Sayı negatif |
| 0 | Sayı sıfır |
| 7 | Sayı pozitif |
| Vize Notu | Final Notu | Ortalama Not | Durum |
|---|---|---|---|
| 76 | 85 | 80.5 | Geçti |
| 61 | 48 | 54.5 | Kaldı |
| 93 | 88 | 90.5 | Geçti |
Yukarıdaki tablolarda kullanılan koşullar, if elif else yapısının daha karmaşık uygulamaları için kullanılabilir. Örnek uygulamaların yapılması, programlama dillerinde karar yapısının nasıl çalıştığını anlamak için oldukça önemlidir. Bu yapı ile problemlere farklı yaklaşımlar geliştirerek, uzun ve karmaşık ifadeleri kısaltabiliriz.
